Netflix’in yeni içeriklerinden biri olan Squid Game, yayın tarihini geride bırakalı çok olmamışken izleyicinin büyük ilgisini çekmeyi başarmış görünüyor. Gündemde üst sıralardaki yerini korurken gelin bu oyun dolu diziyi beraber inceleyelim.
Squid Game oldukça sakin başlıyor. Yaşadığımız topraklara çok yabancı olmayan, borçların ve sefaletin eşiğinde olan bir adamın sürünüşünü izliyoruz ilk olarak. Annesinin eline bakan, kızına doğum gününde hediye alabilmek için oyuncak kapma makinesinden medet uman ana karakterimiz nihayetinde alacaklıları tarafından bir tuvalete kıstırılarak borçlarını ödeyemediği takdirde organlarından vazgeçeceği kağıdı kanıyla imzalamak zorunda kalır. İşte her şey buradan sonra başlamaktadır. Onun bu sefil hayatından da, imzaladığı kağıttan da haberdar olan birileri vardır.
Ana karakterimiz metro istasyonunda şık giyinmiş bir adamla karşılaşır ve o adam ona basit bir oyun karşılığında para teklif eder. Taraflar sırayla oyunu oynayacak, kaybeden kazanana para ödeyecektir. Ancak Gi-Hun’un verecek parası yoktur. Gizemli adam her eli kazanmakta ve buna karşılık para yerine tokat atmaktadır. Sembolik miktarda bir parayı kazanmak için suratı kızaran Gi-Hun sonunda adamı yenmeyi başarır. Gizemli adam ödemeyi yaptıktan sonra ona bir kart uzatır ve fazlasını kazanmak için onu başka bir oyuna davet eder. Başlangıçta yer alan bu sahne sadece Gi-Hun’un oyuna nasıl dahil olduğunu anlatmak içinmiş gibi görünse de aslında oyunun ta kendisidir. Oyuncu kazanabildiği takdirde zarar görmeyecektir.
Sefil hayatını geride bırakmak ve kazanmak isteyen Gi-Hun daveti kabul eder. Onu almak için gelen arabaya biner ve uykuya dalar. Uyandığında kendisinden başka 455 kişiyle birlikte büyük bir koğuşun içindedir. 456 oyuncu sosyal hayatları, borç dengeleri ve akademik kariyerleri gözetilmeksizin eşittir. Aynı kıyafetleri giyer, aynı yemekleri yerler. Üstelik onlara bu eşitliği vaat eden ve adaleti tesis eden yöneticiler de aynı durumdadır. Hepsi maskelidir ve yalnızca maskelerinde yer alan şekillere göre rütbelendirilmişlerdir.
Oyuncular arasında birbirlerini tanıyanlar vardır. Gi-Hun çocukluk arkadaşıyla, mahalleden yetişen en başarılı dostuyla karşılaşır. Amerika’da lüks içinde yaşadığını sandığı arkadaşı ondan da beter batmış durumdadır. Squid Game filminde oyunu kuranlar; hiçbir çaresi kalmamış ve nefes alacak alan bulamamış 456 kişiye fırsat tanımaktadır. Oyunun büyük ödülü 40 milyardır. Oyuncular için bu parayı kazanmak çocuk oyuncağıdır.(!)
Çocuk oyunlarının olabilecek en sert haliyle karşılaşıyoruz. “Elenmek” kelimesinin farklı bir boyut kazandığı dizide birçok terimin kötü yan anlamlarını da keşfedebiliriz. Birçok felsefik düşünce de ön plana çıkıyor. İzleyiciyi ekrana kilitleyen Squid Game, beklentinin çok üstünde bir ilerleyişe sahip. Nefes almayı unutturan oyun sahneleri, karar verme mücadeleleri ve ortadaki büyük savaş insan psikolojisini derinden sarsıyor. Adalet teması adı altında kurgulanan bu büyük mücadelenin aslında bir paravan olduğunu keşfetmek hiç de zor değil. Gerçek hayattaki adalet tanımıyla örtüşen bir kurguya sahip Squid Game. Toplum yargılarını ele alıp onları bir kazanda pişiriyor ve henüz dumanı tüterken çürümüş bir halde önümüze seriyor bu altın bilinen ilkeleri. Zenginliğe, lüks ve sefaya en şatafatlı haliyle şahitlik ederken izleyici, tabakalar arasındaki farkı da açıkça görüyor. Tek ortak özelliğimiz mutsuzluk ve alt tabaka eğlendirmekle görevli gibi lanse edilen dizide üst tabakanın eğlenmek adına neler yapabileceğini tüm çıplaklığıyla gözlemliyoruz. Bu metafor birçok yere çekilebilir tabii ama odağında tek bir nokta olduğunu düşünüyoruz: adalet eşitsizliği. Öte yandan Squid Game, adaleti savunan bir yöneticiye sahipken yöneticinin bunu bir ironiye dönüştürmesiyse hiç şaşırtmıyor doğrusu.
Her oyunun sonunda birileri eleniyor ve günün sonunda kazananı ihya edecek ödül, koğuşun tavanında yer alan devasa kumbarada birikiyor. Milyarlarca paranın altında insanlar dün olduğu gibi yine para için olmayacak şeyler yapıyor. Squid Game aşina olduğumuz çocuk oyunlarının nelere mâl olabileceğinin ve insanın para için neler yapabileceğinin bir delili.
Çağla Fulya & Agâh Ensar Can
Darağacı Sanat 